พิษณุโลก วัดโพธิญาณ สืบสานพิธีสะเดาะเคราะห์ต่ออายุสืบชะตาแบบโบราณ ตุ๊กตาเสียกบาล สายมูต่างเดินทางกันไม่ขาดสาย
ที่วัดโพธิญาณ หมู่ 4 ต.หัวรอ อ.เมือง จ.พิษณุโลก ทางวัดจัดให้มีพิธีสะเดาะเคราะห์ต่อชะตา ต่ออายุแบบโบราณ ซึ่งปัจจุบันหาดูได้ยาก นั่นคือ พิธีสะเดาะเคราะห์ต่อชะตาด้วย “ตุ๊กตาเสียกบาล” ที่สืบทอดตามความเชื่อของคนโบราณในสมัยก่อน มีมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย อยุธยา และกรุงรัตนโกสินทร์จวบจนถึงปัจจุบัน
โดยทางวัดได้นำตุ๊กตาเสียกบาลที่ว่าจ้างให้ช่างปั้นดินเผาใน อ.ศรีสัชนาลัย จ.สุโขทัย เป็นผู้ปั้นครั้งละจำนวน 1,000 ตัว เพื่อนำมาให้ญาติโยมที่มาทำบุญที่วัดแล้วต้องการจะสะเดาะเคราะห์ต่อชะตา ได้กระทำพิธีแบบโบราณ “ตุ๊กตาเสียกบาล” มีลักษณะท่านั่งคุกเข่าพนมมือ บางตัวจะอุ้มลูกน้อยไว้ในอ้อมอก หรือบางตัวจะอุ้มไก่ ซึ่งตุ๊กตาเสียกบาลเป็นตุ๊กตาที่สร้างขึ้นจากความเชื่อ ทำขึ้นเพื่อเป็นตัวแทนให้รับเคราะห์แทนคนคนนั้นไปแล้วคนจะได้ไม่เป็นอะไร ตุ๊กตาเสียกบาลจึงทำขึ้นเมื่อมีคนเจ็บป่วย ไม่สบาย คนท้องแก่ที่กำลังจะคลอดลูก หรือคนถูกคุณไสยเล่นงานต่างๆ
พระครูสุนทรโรจนคุณ เจ้าอาวาสวัดโพธิญาณ กล่าวว่า สำหรับพิธีจะเริ่มต้นจากให้คนที่คาดว่ามีเคราะห์เขียนชื่อตัวเองลงบนตุ๊กตาเสียกบาล แล้วนั่งลงคลุมด้วยผ้าสีขาว หรือ ในมือถือตุ๊กตาเสียกบาลแล้วพนมมือเอาไว้ พระสงฆ์ก็จะสวดมนต์คาถาบท “ยายกะลา ตากะลี” ซึ่งเป็นที่เกรงขามของหมู่ภูตผีต่างๆ และสวดเป็นสวดตาย
จากนั้นเมื่อเสร็จพิธีก็จะนำตุ๊กตาเสียกบาลไปวางไว้ตรงทางสามแพร่ง หรือนำไปใส่กระทงลอยน้ำ แต่ที่นิยมก็คือการนำตุ๊กตาเสียกบาลไปวางไว้ใต้ต้นไม้ใหญ่ใช้ไม้ทุบที่หัวจนหลุดออกจากบ่าเป็นตัวตายตัวแทน ถือว่าบุคคลนั้นมีชีวิตเริ่มต้นใหม่แล้วนั่นเอง นอกจากนี้ก็ยังมีการเดินลอดโลงศพสะเดาะเคราะห์ตามความเชื่อส่วนบุคคล โดยในการทำพิธีที่วัดโพธิญาณ จะมี 2 จุด คือบริเวณห้องพระริมน้ำ และอีกแห่งก็จะอุโบสถเก่าและฐานเจดีย์เก่าที่เป็นโบราณสถานสมัยอยุธยา อายุกว่า 600 ปี
โดยมีพระพุทธรูปสองพี่น้องนามว่า “หลวงพ่อทองผุด-หลวงพ่อเงินผุด” ที่พบในลักษณะผุดขึ้นมาเพียงครึ่งองค์จากห้องกรุใต้ฐานชุกชี ซึ่งเป็นลักษณะเดิมกับที่ขุดพบครั้งแรกเมื่อปี 2511 ในครั้งนั้นพบพระผุดสองพี่น้องนี้พร้อมกับพระพุทธรูปสำริดศิลปะอยุธยาขนาดหน้าตัก 3-12 นิ้ว จำนวนหลายร้อยองค์และโบราณวัตถุอีกนับพันชิ้น บางส่วนนำไปจัดแสดงไว้ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติรามคำแหง จ.สุโขทัย ส่วนพระประธานคือ “หลวงพ่อเพชรกลับประทานพร” พระพุทธรูปศิลปะเชียงแสนสิงห์หนึ่ง โดยประชาชนทำพิธีเสร็จก็สามารถรอดใต้ฐานพระ ตามความเชื่อว่าจะทำให้อยู่รอดปลอดภัย
เจ้าอาวาสวัดโพธิญาณกล่าวอีกว่า วัดโพธิญาณได้สืบทอดการทำบุญสะเดาะเคราะห์ต่อชะตาด้วยตุ๊กตาเสียกบาลแบบโบราณมานาน ถือว่าเป็นแห่งเดียวของจังหวัดพิษณุโลกที่ยังมีการทำพิธีกรรมโบราณนี้อยู่ ที่ผ่านมาจะมีประชาชนที่มาทำบุญสะเดาะเคราะห์ต่อดวงชะตาแบบโบราณ “ตุ๊กตาเสียกบาล” จำนวนมาก
อย่างเช่น คุณตาจเร คุณยายเจริญ เกตุตรง ชาวตำบลหัวรอ ที่คุณยายเจริญ ฝันว่า มีผู้หญิง ที่จะมาขอคุณตาจเร ไปด้วยด้วย แต่คุณยาย บอกว่าไม่ให้ พอตื่นขึ้นมา ก็ไปแก้เคล็ดกับแม่น้ำ ให้ฝันร้ายกลายเป็นดี และมาสะเดาะเคราะห์ต่อดวงชะตาด้วย พิธีตุ๊กตาเสียกบาล เพื่อให้คุณตาจเร มีชีวิตยืนยาว ต่อไป
นอกจากประชาชนที่ต้องการมาสะเดาะเคราะห์ต่อดวงชะตาด้วยการทำพิธีตุ๊กตาเสียกบาล แล้ว ก็ยังสามารถไหว้พระขอพรสิ่งศักดิ์สิทธิ์ภายในวัด ไม่ว่าจะเป็นองค์ท้าวเวชสุวรรณ ที่อยู่บริเวณอุโบสถ และขอบูชาเทพสมหวัง -เทพีสำเร็จ (ปู่อิ่น ย่าอิ่น) ที่สามารถขอคู่ครอง ขอบุตร ขอสมหวัง โชคลาภ ด้วยการนำด้ายแดงมาผูก และอื่นๆ อีกมากมาย
///////////////////